Spinal Stenoz Nedir?
Spinal stenoz, omurilik ve sinirlerin geçtiği kanalın daralmasıdır. Bu daralma, sinirlerin sıkışmasına yol açarak bel ve bacaklarda ağrı, uyuşma ve güç kaybı gibi sorunlara neden olabilir. Genellikle yaşlanmaya bağlı omurga dejenerasyonu sonucu ortaya çıkar. En sık bel bölgesinde görülür ve bu durum, günlük aktiviteleri zorlaştırarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Belirtileri Nelerdir?
Spinal stenoz, sinirlerin sıkışmasına bağlı çeşitli belirtilere yol açabilir. Bunlar:
- Bel ve bacak ağrısı: Özellikle yürüyüş sırasında artan ağrı. Dinlenme veya öne eğilme ile rahatlama.
- Uyuşma ve karıncalanma: Bacaklarda veya ayaklarda hissedilir.
- Kas zayıflığı: Yürüme, merdiven çıkma veya oturup kalkmada güçlük.
- Yürüme mesafesinde azalma: Daha kısa mesafelerde durma ihtiyacı.
- Rahatlama ihtiyacı: Öne eğilerek ya da oturarak ağrının hafiflemesi.
- Mesane veya bağırsak kontrolü kaybı: Nadir görülür ama acil müdahale gerektirir.
Bu belirtiler genellikle yavaş yavaş gelişir ancak ilerleyen evrelerde daha ciddi hale gelebilir.
Spinal Stenozun Nedenleri
Spinal stenozun birçok farklı nedeni olabilir:
- Omurgada kireçlenme (artroz): Yaşlanmaya bağlı olarak eklemlerde meydana gelen aşınma.
- Disk fıtığı: Omurlar arasındaki yastık görevi gören disklerin kayarak kanalı daraltması.
- Bağ dokusunun kalınlaşması: Omurgayı destekleyen bağ dokusunun sertleşip kalınlaşması.
- Omur kayması (spondilolistezis): Bir omurun diğerine göre kayarak sinirleri sıkıştırması.
- Doğuştan gelen dar kanal: Genetik nedenlerle omurilik kanalının daha dar olması.
Radyolojik tetkiklerle bu nedenler detaylı şekilde değerlendirilir.
Tanı Yöntemleri
Spinal stenozun teşhisi, hastanın öyküsü ve fizik muayenenin yanı sıra görüntüleme yöntemleriyle konur:
- Röntgen: Omurga yapısındaki kireçlenme ve kayma gibi değişiklikleri gösterir.
- MRG (Manyetik Rezonans Görüntüleme): Sinirlerin sıkıştığı alanları ve yumuşak dokuları detaylı gösterir.
- BT (Bilgisayarlı Tomografi): Kemik yapılarının detaylı görüntülenmesi için kullanılır.
Tedavi Yöntemleri
Tedavi, daralmanın şiddetine ve belirtilerin hastanın yaşamını ne kadar etkilediğine bağlıdır.
1. Ameliyatsız Tedavi Yöntemleri:
- Fizik tedavi: Bel ve sırt kaslarını güçlendiren özel egzersizler.
- İlaçlar: Ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve sinir ağrılarını azaltan ilaçlar.
- Epidural enjeksiyon: Sinir çevresine yapılan steroid enjeksiyonları ile ağrıyı hafifletme.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Ergonomik oturma, kilo kontrolü ve düzenli egzersiz.
2. Cerrahi Tedavi Yöntemleri:
Ameliyat, ağrının çok şiddetli olduğu, nörolojik kaybın başladığı ya da diğer tedavilerin yeterli olmadığı durumlarda önerilir.
- Dekompresyon cerrahisi (laminektomi): Sinirlerin rahatlatılması için daralmış bölgenin genişletilmesi.
- Füzyon ameliyatı: Eğer omurga instabilitesi (omurların hareketliliği) varsa, omurların sabitlenmesi işlemi.
- Minimal invaziv cerrahi: Daha küçük kesilerle yapılan, iyileşme süreci daha hızlı olan bir yöntem.
Cerrahinin amacı, sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmak ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır.
Günlük Hayatta Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Doğru duruş: Omurga sağlığını korumak için ergonomik oturma ve ayakta durma pozisyonları tercih edin.
- Düzenli egzersiz: Yüzme ve yürüyüş gibi düşük etkili aktiviteler sinirlerin rahatlamasına yardımcı olabilir.
- Ağırlık kaldırmaktan kaçının: Özellikle ani hareketlerden ve ağır yüklerden uzak durun.
- Kilo kontrolü: Fazla kilo, omurgaya binen yükü artırarak belirtileri kötüleştirebilir.
güzeldi.